Sve o prevremenom porođaju

Iako je najčešće neosnovana, zebnja od prevremenog porođaja prati svaku trudnoću. Šta izaziva prevremeni porođaj i može li se on sprečiti?

PODELI Facebook Twitter
Sve o prevremenom porođaju Foto: Shutterstock

Podaci govore da se najveći broj, oko 89 odsto, trudnoća iznese do termina. Ipak, može se desiti da porođaj krene ranije, pre 37. nedelje trudnoće, i tada se definiše kao prevremeni. O tome govori dr Milica Ilić, specijalista ginekologije i akušerstva Specijane bolnice za ginekologiju Jevremova sa porodilištem.

“Nije uvek moguće do kraja objasniti zašto je došlo do spontanog prevremenog porođaja, ali postoje neki zajednički činioci povezani sa učestalošću prevremenih porođaja”, ističe dr Ilić.

Kako je u najvećem broju slučajeva za prevremeni porođaj odgovorna grupa faktora, prevencija ovog stanja predstavlja složen proces.

Najčešći uzroci prevremenog porođaja
Kao jedan od faktora prevremenog porođaja dr Milica Ilić navodi – infekciju.

“Pojedine infekcije urogenitalnog trakta su povezane s prevremenim porođajem. Supstance koje stvaraju bakterije u genitalnom traktu mogu da oslabe membrane koje okružuju amnionsku tečnost i izazovu njenu prevremenu rupturu. Osim ovoga, bakterije mogu proizvesti infekciju u materici, koja takođe može biti uzročnik prevremenog porođaja. Još jedan tip infekcija koje mogu dovesti do prevremenog porođaja jesu asimptomatske infekcije urinarnog trakta, što je jedan od razloga zašto trudnice često rade urinokulturu.”

Saznajte i… Prevremeni porođaj – može li da se predvidi

Rizik od prevremenog porođaja preti i od problema sa posteljicom, u šta spadaju prednjačeća posteljica i abrupcija posteljice.

“Prednjačeća posteljica je stanje kod koga posteljica „prekriva“ grlić delimično ili potpuno, ili se nalazi u neposrednoj blizini. Ovakva posteljica može prouzrokovati krvarenje, predstavlja povećan rizik za slabiji razvoj bebe, kao i prevremeni porođaj. Za ovo stanje ne postoji lek, ali se mogu preduzeti koraci kako bi se smanjio rizik i za majku i za bebu. U tom smislu se savetuje odmaranje, uzimanje preparata koji smanjuju mogućnost pojave kontrakcije i slično. Abrupcija posteljice pak predstavlja prerano odvajanje posteljice od zida materice. Ovo stanje može prouzrokovati manja ali i ozbiljna krvarenja, u zavisnosti od lokalizacije dela posteljice koji je odvojen”, objašnjava dr Milica Ilić.

U najčešće uzroke prevremenog porođaja spadaju i anatomske nepravilnosti materice – skraćen grlić ili skraćivanje grlića. Ovaj problem rešava se stavljanjem serklaža već od 12. nedelje trudnoće, a podrazumeva prošivanje grlića.

“Grlić materice se može oštetiti i tokom prethodnog porođaja, tako da ovako nastalo oštećenje grlića može biti uzrok prevremenom porođaju. Najčešće anatomske nepravilnosti materice koje mogu uticati na prevremeni porođaj su fibroidi, zatim anomalije oblika materice, kao što je materica sa pregradom ili dvoroga materica, kao i druga stanja – kaže naša sagovornica, posebno ističući i preeklampsiju kao ozbiljno stanje i uzrok prevremenog porođaja.”

Pogledajte i 5 znakova prevremenog porođaja

“To je stanje u kome se povećavaju krvni pritisak i nivo proteina u urinu nakon 20. nedelje trudnoće. Karakterišu ga oticanje ruku i lica, glavobolje, nesvestica i povraćanje. Preeklampsija može ugroziti život i majke i bebe. Važno je redovno merenje pritiska, kao i obavljanje laboratorijskih analiza u trudnoći. Čim se u trudnoći ustanovi povišen pritisak, potrebna je terapija i monitoring pacijentkinje kako ne bi došlo do ovako ozbiljnog stanja kakvo je preeklampsija”, tvrdi dr Ilić.

Lekari ponekad, a u odnosu na tok trudnoće, mogu da planiraju prevremeni porođaj zbog zdravstvenog stanja majke i bebe i pre 37. nedelje trudnoće, naročito ako se radi o pogoršanju preeklampsije ili ako beba prestaje da raste.

Stres kao uzrok

Sa prevremenim porođajem se povezuju i drugi uzroci kao što su pušenje, zloupotreba narkotika, HELLP sindrom, koagulacioni problemi i kratko rastojanje između trudnoća. Multipla trudnoća takođe može uticati na verovatnoću prevremenog porođaja, kao i godine majke.

Pogledajte i Kako prepoznati “prave” kontrakcije?

“Istraživanja su pokazala da postoji veza između preživljenog stresa, naročito hroničnog, i prevremenog porođaja. Ozbiljan stres vodi oslobađanju hormona, koji podstiču kontrakcije i prevremeni porođaj. Pod ozbiljnim stresom podrazumevamo fizičko i psihičko nasilje, kao i stres nastao nakon gubitka bliskog člana porodice, prijatelja ili gubitka posla. Neke studije su pokazale da su žene koje rade noću ili se bave izuzetno fizički napornim poslovima, izložene većem riziku od prevremenog porođaja”, ističe naša sagovornica.